درس فارسی عمومی یکی از درس هایی است که دانشجویان در ترم یک یا دو تحصیلی باید نسبت به گذراندن ان اقدام نمایند. تفاوتی نمی کند که شما دانشجوی دانشگاه پیام نور باشید یا سراسری، در دانشگاه آزاد می خواهید تحصیل کنید و یا علمی کاربردی، در هر صورت شما باید این درس را بگذرانید.

درس فارسی عمومی یکی از شیرین ترین و نمره آورترین درس های دوران تحصی شما خواهد بود. فرهنگ و تمدن ما به اندازه ای قوی و پرمایه است که خواندن شعرها و منظومه های شاعران و نویسندگان بزرگ کشورمان می تواند لحظات و حال و هوایی خوش برای ما ایجاد نماید.

اما دانشگاه پیام نور به واسطه غیر حضوری بودن کلاسها و برگزاری آزمون ها به صورت جامع و سراسری، همواره تلاش می کند تا کتابهایی واحد را در دانشگاههای .و مراکز متعدد خود معرفی و تدریس نماید.

درس فارسی عمومی هم در دانشگاه پیام نور از این قاعده کلی مستثنی نیست. این درس در کلاسها با کمک کتابی تدریس می شود که جمعی از مولفین آن را گردآوری نموده و به رشته تحریر در آورده اند.

در ادامه مطلب ابتدا ویژگی های کتای فارسی عمومی دانشگاه پیام نور را بررسی کرده و سپس به بیان این مطلب می پردازیم که اصلا ماهیت این درس در دانشگاهها به چه معناست و در نهایت هم تعدادی از نمونه سوالات این درس را بیان میکنیم.

تا انتهای مطلب همراه ما باشید.

فارسی عمومی اثر گروه مولفان انتشارات پیام نور

درباره درس فارسی عمومی چه می دانید؟

گذراندن درس سه‌واحدی با عنوان «فارسی عمومی» جز برای رشتۀ زبان و ادب فارسی، برای همۀ دانشجویان دورۀ کاردانی و کارشناسی و نیز دانشجویان دکتری پیوستۀ دانشگاه‌ها اجباری است. هدف برنامه‌ریزان برای این درس‌نامۀ سه‌واحدی، آشنایی دانشجویان با متون نظم و نثر فارسی و نگارش عنوان شده است. برای این درس‌نامه و سرفصل کلی مصوب آن، تاکنون بیش از صد عنوان کتاب چاپ شده و هر مؤلفی به تناسب ذوق و سلیقه و تجربۀ خود کتابی تألیف کرده است. در هریک از این کتاب‌ها ادعا می‌شود طرحی نو ارائه شده است، اما اهداف، رویکردها و ساختار منظم و مشخصی ندارند؛ با مراجعه به کتاب‌های این امر روشن می‌شود. نابسامانی و هرج ‌و مرج در کتاب‌های فارسی عمومی دلایل زیادی دارد؛ ازجمله:

۱٫ ماهیت درس زبان و به‌خصوص ادبیات به‌گونه‌ای است که در ساختار منظم و طبقه‌بندی محض نمی‌گنجد. مرزها در ادبیات و زبان سیال هستند؛ بنابراین ساختاری کتاب و طبقه‌بندی کردن آن، دشوار است.

۲٫ گستردگی و غنای ادبیات فارسی و نیز قدمت آن سبب شده است که در عرصه‌ها و موضوعات مختلف، نویسندگان و شاعران چیره‌دستی داشته باشیم. بنابراین، نمی‌توان از همۀ منابع موجود متنی یا مطلبی آورد و به همۀ فکرها، سلیقه‌ها و ذوق‌ها
پاسخ داد.

۳٫ ارزش‌گذاری هنر و ادبیات علاوه بر معیارهای ادبی، به سلیقه و ذوق هنری افراد هم مربوط می‌شود. بنابراین، ذوق و سلیقۀ نویسندگان این درس‌نامه‌ها سبب تنوع کتاب‌ها و مطالب آن‌ها می‌شود.

۴٫ کم‌اهمیت جلوه دادن این درس هم از جانب دانشجویان و هم از جانب برخی مدرسان و برنامه‌ریزان درسی، سبب شده است که نویسندگان وقت و دقت کافی برای تألیف و چاپ آن اختصاص ندهند و به دلیل کمبود وقت، مطالب آن را از منابع مختلف گردآوری کنند و به دست مخاطب برسانند.

۵٫ این روش آسان برای کسب سود و امتیاز پژوهشی مشوق و محرک خوبی برای استاد است که به جای صرف وقت و هزینه برای پژوهش بنیادی و تألیف و تصنیف، با صرف اندکی وقت و گردآوری مطالب از منابع در دسترس، به چاپ درس‌نامه اقدام کند.

۶٫ یک درس‌نامۀ سه‌واحدی گنجایش این حجم از مطالب و این همه تنوع مضامین را برنمی‌تابد؛ ناگزیر از همه چیز مطلب آورده می‌شود، ولی ناقص و ابتر. یک نیم‌سال تحصیلی برای ارائۀ مطالب گسترده دربارۀ متون ادبی (فارسی و غیرفارسی، کلاسیک و معاصر، نظم و نثر)، چیستی و کارکرد ادبیات، زبان فارسی و تاریخچۀ آن، دستور  زبان فارسی، انواع ادبی، سبک‌شناسی، مکاتب ادبی، نگارش و … واقعاً خیلی محدود و اندک است.

چند مورد از نمونه سوالات فارسی عمومی

با توجه به مضمون بیت زیر، فردوسی کدام فرقه اسلامی را مورد خطاب قرار می دهد و عقایدش را رد می کند؟ به بینندگان آفریننده را نبینی مرنجان دو بیننده را»

۲. شافعیه
۴. معتزله
۱. حنفیه
٣. اشاعره

کدام یک از آثار زیر از خدمات علمی دکتر مجتبی مینویی» است؟

۱. تاریخ زبان فارسی
۲. ارزش میراث صوفیه

۳٫ تاریخ سیستان
۴. تهیه فهرست نسخ خطی فارسی کتابخانه چستر بیتی

حرف «که» در بیت زیر از نظر نوع دستوری بررسی کنید.
ستایش گرفتند بر کردگار که او زنده بار آمد از کارزار»

۱. حرف ربط
٣. تعلیل
۲. پرسشی
۴. موصول

«یکایک» در مصراع دوم بیت زیر، به چه معناست؟
ز لشکر بر آمد سراسر خروش زمانه یکایک بر آمد به جوش »
١. ناگهان
۲. یکسره
٣. پیاپی
۴. همه

مضمون بیت زیر در کدام گزینه به درستی آمده است؟
«مگیر از دهن خلق حرف را زنهار ا به آسیا چو روی پاس دار نوبت را»

۱٫ نوبت را در حرف زدن رعایت کن

٢. به آسیاب برای آرد کردن گندم می روی صف را رعایت کن
٢. به ضرورت حرف بزن
۴. به موقع خاموش باش

«شیطان آز» چه نوع اضافه ای است؟
۱٫استعاری
۲. تشبیهی
۳. بیانی
۴. تخصیصی

فعل «به خام در گرفتن» در مصراع دوم بیت زیر در کدام گزینه به درستی آمده است؟
۱٫ با زنجیر بستن

۲. با کمند بستن
٣. در هم می شکنم
۴. مانع ایجاد می کنم

بدعت ها و بدایع نیما یوشیج اثر کیست؟

١. نیما یوشیج
۲. دکتر خانلری
٣. ملک الشعرای بهار
۴. مهدی اخوان ثالث

جمله و عبارتی که در وسط جمله اصلی می آید و توضیحی درباره آن می دهد جمله …………………… می نامند؟

۱٫بدل

۲. معترضه
٣. مکمل
۴. مستقل

کدام گزینه در مورد بیت زیر صحیح است؟
تا باد خزان حله برون برد ز گلزار ابر آمد و پیچید قصب بر سر کهسار »

۱. قصب استعاره از برف
۲. حله استعاره از ابر

٣. قصب استعاره از گلهای بهاری
۴. حله استعاره از برف

در مصراع اول بیت زیر کدام آرایه بدیعی یافت می شود؟ «فتاده اهل منی در پی فنی و مقاصد
چو جامی از همه فارغ من آرزوی تو کردم»

١. جناس تام

۲. جناس ناقص
۳٫ تناسب
۴. تخلص

یعقوب لیث صفاری به زبان فارسی علاقه وافر داشت به همین دلیل ………………………………..
١. به خلفای عباسی بی اعتنایی می کرد.

٢. دستور داده بود نامه های دیوان به زبان پارسی بنویسند.
به زبان پارسی در دربار او سخن می گفتند.

۴. به شعرای شعر فارسی دری صله می داد و تشویقشان می کرد.

کتاب قابوسنامه در چه قرنی نوشته شد؟
١. ششم
٢. دوم
٣. چهارم و پنجم
۴٫ سوم و چهارم

فعل های »خوشم آمد، از پا افتادن» را از نظر ساختمان فعل بررسی کنید.

۱٫مرکب، عبارت فعلی
٢. لازم یک شخصه، عبارت فعلی

۲. پیشوندی، عبارت فعلی
۰۴ مرکب، لازم یک شخصه

«شوما آم طاعت که تو را به عجب آرد» «الف» در آخر «شوما» از نظر نوع دستوری کدام است؟

١. اطلاق
٣. کثرت
۲. ندبه
۴. ندا

مفهوم عبارت «خطی بر کسی کشیدن» در کدام گزینه به درستی آمده است؟
۱، او را باطل کردن

۲. او را به حساب آوردن

۳. او را بزرگ داشتن
۴. او را کیفر کردن

«سخریه» به چه معناست؟
١. مطیع و مسخر
۲. ملامت و سرزنش
۳. ریشخند و استهزا
۴. کیفر و عقاب